THÂM NÁCH - AXILARY HYPERPIGMENTATION

THÂM NÁCH

AXILARY HYPERPIGMENTATION

Dr. Phạm Tăng Tùng

1. Thâm nách là gì

Thâm nách là tình trạng tăng sắc tố ở vùng nách, gây mất thẩm mỹ, đặc biệt là ở nữ giới.

2. Mô bệnh học thâm nách.

Mô bệnh học thâm nách cho thấy tình trạng này có thể là một dạng tăng sắc tố sau viêm. Cụ thể, kết quả phân tích mô bệnh học trên những bệnh nhân thâm nách ở Philipin cho thấy: (1) hình ảnh nang lông đã bị nhổ (2) có sự thâm nhiễm các tế bào bạch cầu mono và đại thực bào (3) tăng mật độ melanin và (4) sự hiện diện của các melanosome ở lớp bì. 

Từ đó người ta đưa ra giả thuyết rằng thâm nách là một kiểu tăng sắc tố sau viêm. Tình trạng da bị kích ứng, viêm sẽ làm kích thích các tế bào melanocytes tăng tổng hợp melanin và gây nên tình trạng tăng sắc tố. [1]

3. Yếu tố nguy cơ gây thâm nách. [2]

Các yếu tố nguy cơ gây tăng sắc tố ở vùng nách gồm: 

- Kích ứng da do triệt lông

- Kích ứng với các sản phẩm tẩy rửa, lăn nách.

- Ma sát do mang áo quần quá chặt

- Viêm da vùng nách: viêm da tiếp xúc, nấm candida

- Da tối màu 

4. Điều trị thâm nách

Dựa trên bằng chứng về mô bệnh học của thâm nách, chúng ta sẽ tiến hành điều trị theo hướng tăng sắc tố sau viêm.

Phác đồ điều trị tăng sắc tố sau viêm gồm thuốc bôi, thủ thuật và laser. Thuốc bôi thường được sử dụng trong điều trị tăng sắc tố sau viêm gồm nhóm thuốc retinoids, hydroquinone, arbutin, kojic acid, vitamin C, niacinamide. Thủ thuật peel da bằng các loại acid như glycolic acid, dung dịch Jessner. Laser toning cũng là một lựa chọn trong điều trị thâm nách. 

Một nghiên cứu gần đây đã được tiến hành để đánh giá hiệu quả điều trị thâm nách của niacinamide 4% và desonide 0.05% (kem bôi corticoid). 24 bệnh nhân được tham gia vào nghiên cứu, và được chọn ngẫu nhiên vào nhóm sử dụng niacinamide hoặc desonide. Kết quả được đánh giá sau 9 tuần bằng các chỉ số melanin, mức độ xâm nhập các tế bào viêm và sự phục hồi màng đáy. Kết quả cho thấy cả niacinamide và desonide đều giúp cải thiện tình trạng thâm nách, tuy nhiên desonide giúp cải thiện nhiều hơn (30% bệnh nhân) so với niacinamide (24%). Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy tình trạng xâm nhiễm các tế bào viêm và sự phục hồi màng đáy cũng cải thiện sau điều trị. Mức độ cải thiện sắc tố tỉ lệ thuận với mức độ phục hồi của màng đáy. 

5. Kết luận

Thâm nách là một trong những tình trạng phổ biến gây mất thẩm mỹ ở những người da tối màu. Các nghiên cứu mô bệnh học cho thấy có tổn thương màng đáy và tình trạng viêm ở vùng nách bị thâm. Hướng điều trị của thâm nách có thể tương tự như điều trị tăng sắc tố sau viêm kèm theo điều trị giảm viêm để tăng hiệu quả điều trị. Hiệu quả điều trị ở mức độ trung bình và cần có thêm nhiều nghiên cứu để đánh giá hiệu quả của các phương pháp khác đối với tình trạng thâm nách. 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. James AG, Pople JE, Parish WE, Moore AE, Dunbar N. Histological evaluation of hyperpigmentation on female Filipino axillary skin. Int J Cosmet Sci. 2006;28(4):247-253. doi:10.1111/j.1467-2494.2006.00328.x

2. Castanedo-Cazares JP, Lárraga-Piñones G, Ehnis-Pérez A, et al. Topical niacinamide 4% and desonide 0.05% for treatment of axillary hyperpigmentation: a randomized, double-blind, placebo-controlled study. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2013;6:29-36. doi:10.2147/CCID.S39246

3. Chaowattanapanit S, Silpa-Archa N, Kohli I, Lim HW, Hamzavi I. Postinflammatory hyperpigmentation: A comprehensive overview: Treatment options and prevention. J Am Acad Dermatol. 2017;77(4):607-621. doi:10.1016/j.jaad.2017.01.036