PHÂN LOẠI QUẦNG THÂM MẮT TRÊN LÂM SÀNG

 CLINICAL CLASSIFICATION OF DARK EYE CIRCLE

DR PHAM TANG TUNG

1. Tổng quan

Quầng thâm quanh mắt là một trong những vấn đề thẩm mỹ thường gặp. Tuy nhiên việc chẩn đoán và điều trị vấn đề thẩm mỹ này còn nhiều hạn chế.

Để có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và chính xác thì vấn đề cần đặt ra là chúng ta phải biết thăm khám và xác định chính xác nguyên nhân đưa đến tình trạng thâm quầng mắt.

Có nhiều cách phân loại nguyên nhân gây quầng thâm khác nhau, tuy nhiên chúng ta có thể tạm chia thành 4 loại như sau: 

- Tăng sắc tố da vùng quanh mắt (pigmented - P)

- Do ứ đọng tuần hoàn và do dãn mạch ở vùng mắt (vascular- V)

- Do cấu trúc ổ mắt gây hiệu ứng đổ bóng như: tiêu xương ổ mắt, rãnh tear trough, bọng mắt (structural - S)

- Dạng hỗn hợp của các nguyên nhân trên gồm các dạng: PV, PS, VS, PVS

2. Xác định kiểu quầng thâm dựa vào màu sắc

- Kiểu tăng sắc tố quanh mắt: quầng thâm màu đà (brown), thường liên quan tới các vấn đề sắc tố như tàn nhang, đốm nâu, nám.

- Kiểu do mạch máu: quầng thâm màu hồng hoặc hơi tím, không có bọng mắt hoặc tình trạng phù nề vùng mắt.

- Kiểu do cấu trúc ổ mắt: Quầng thâm do hiệu ứng đổ bóng, nên khi chiếu đèn từ phía trước có thể làm quầng thâm không còn được thấy rõ nữa.

- Kiểu hỗn hợp: hỗn hợp giữa các kiểu trên.

3. Xác định nguyên nhân quầng thâm dựa vào đèn good.

- Dưới ánh đèn Wood, quần thâm do tăng sắc tố thượng bì (như do tàn nhang, đốm nâu) thường có xu hướng đậm màu hơn, trong khi đó nếu do tăng sắc tố ở lớp bì thì màu quầng thâm sẽ nhạt đi.

- Đối với các kiểu quầng thâm do mạch máu hoặc do cấu trúc, màu sắc quầng thâm sẽ không có sự thay đổi dưới ánh đèn wood.

- Đèn wood có thể giúp phân biệt chính xác hơn nguyên nhân quầng thâm là do tăng sắc tố (kiểu Pigmented) hay do mạch máu (kiểu Vascular).

4. Chiến lược điều trị quầng thâm theo phân loại nguyên nhân.

Để có thể làm tăng hiệu quả điều trị quầng thâm, thì việc đầu tiên tối quan trọng đó là phải chẩn đoán chính xác. Việc chẩn đoán không chính xác nguyên nhân gây quầng thâm có thể đưa đến đáp ứng điều trị kém.

- Điều trị quầng thâm kiểu tăng sắc tố: (1) sử dụng thuốc bôi làm sáng da (tretinoin, hydroquinone, kojic acid ....) (2) peel hóa chất (3) sử dụng các thiết bị năng lượng (IPL, laser sắc tố).

- Điều trị quầng thâm kiểu mạch máu: Bôi hoặc tiêm các hoạt chất như vitamin K, ginko biloba (để tăng tuần hoàn mạch máu nếu do ứ đọng mạch máu), laser IPL, PDL (nếu do tăng sinh và giãn mạch máu).

- Điều trị quầng thâm kiểu cấu trúc: tiêm filler, phẫu thuật mí mắt.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Huang YL, Chang SL, Ma L, Lee MC, Hu S. Clinical analysis and classification of dark eye circle. Int J Dermatol. 2014 Feb;53(2):164-70. doi: 10.1111/j.1365-4632.2012.05701.x. Epub 2013 Jul 24. PMID: 23879616.

Park SR, Kim HJ, Park HK, Kim JY, Kim NS, Byun KS, Moon TK, Byun JW, Moon JH, Choi GS. Classification by causes of dark circles and appropriate evaluation method of dark circles. Skin Res Technol. 2016 Aug;22(3):276-83. doi: 10.1111/srt.12258. Epub 2015 Sep 8. PMID: 26346687.