TỔNG QUAN VỀ TRẺ HÓA VÙNG QUANH MẮT

 TỔNG QUAN VỀ TRẺ HÓA VÙNG QUANH MẮT

PERIORBITAL REJUVENATION REVIEW

BS PHẠM TĂNG TÙNG

Vùng quanh mắt là một trong những vùng da thể hiện sự lão hóa sớm nhất. Quá trình lão hóa da vùng mắt gồm các tình trạng như: 

-  Teo da,  xuất hiện nếp nhăn nhỏ và rối loạn sắc tố (tàn nhang, đốm nâu...) trên da vùng quanh mắt do quá trình lão hóa và tổn thương ánh sáng mặt trời.

-  Nếp nhăn tĩnh và động là kết quả vận động của cơ vòng mắt (orbicularis oculi) và các cơ ở một phần ba mặt trên (nếp nhăn chân chim, nếp nhăn cau mày, nếp nhăn thỏ...)

- Mất mỡ hoặc sự thay đổi phân bố mỡ vùng mí mắt đưa đến tình trạng bọng mắt, rãnh tear trough, quầng thâm mắt (nguyên nhân khác của quầng thâm ở mắt gồm giảm tuần hoàn vùng mắt và tăng sắc tố da vùng này).

Bài viết hôm nay sẽ tóm tắt về các phương pháp phối hợp trong trẻ hóa vùng quanh mắt phổ biến nhất hiện nay.

1. Thuốc bôi

- Kem chống nắng đóng vai trò quan trọng và không thể thay thế giúp bảo vệ da vùng quanh mắt chống lại tác dụng gây lão hóa của ánh sáng mặt trời (UVA và UVB). Khuyến cáo nên lựa chọn kem chống nắng có SPF cao, phổ bảo vệ rộng và ít gây kích ứng.

- Sử dụng các sản phẩm bôi chứa các chất chống oxi hóa mạnh mẽ như vitamin C, vitamin E, chiết xuất trà xanh, niacinamide. Những hoạt chất chống oxi hóa này giúp trung hòa các phản ứng stress oxi hóa trên da (stress oxi hóa gây tăng thoái biến và giảm tổng hợp collagen, thúc đẩy quá trình viêm). Ngoài ra niacinamide và vitamin C còn giúp giảm viêm, làm sáng vùng da quanh mắt.

- Retinoids (retinol và tretinoin), không cần phải bàn cãi, chúng ta hầu như ai cũng biết đến hoạt chất chống lão hóa mạnh mẽ này. (đọc kĩ tại: ĐÂY)

- Peptide và yếu tố tăng trưởng Growth factor giúp chống lão hóa thông qua thúc đẩy quả trình tổng hợp và kìm hãm quá trình thoái biến collagen, ngoài ra hai hoạt chất này còn giúp sửa chữa mô tế bào và truyền tin giữa các tế bào.

- Bimatoprost 0.03% giúp làm tăng độ dày và chiều dài của lông mí mắt. 

2. Tái tạo bề mặt da bằng peel hóa chất

Tái tạo da bằng hóa chất peel không chỉ giúp loại bỏ các nếp nhăn nhỏ, tăng sinh collagen mà còn giúp làm điều màu da vùng quanh mắt. Peel hóa chất có thể được chia thành peel rất nông, nông, trung bình và sâu. 

Đối với da của người châu Á (type IV-VI), khuyến cáo không nên sử dụng peel trung bình và sâu nhằm tránh nguy cơ tăng sắc tố và sẹo xấu. 

Một số tác giả sử dụng glycolic acid 20%, hoặc hỗn hợp peel TCA 3.5% và lactic acid 15%. Peel ở vùng da quanh mắt đòi hỏi cẩn trọng ở mức cao nhất, chỉ nên thực hiện bởi kĩ thuật viên peel chuyên nghiệp và bác sĩ da liễu.

3. Tái tạo bề mặt da vùng quanh mắt bằng laser co2 fractional 10600 nm hoặc Er: YAG 2910 nm

Cơ chế tác dụng của hai loại laser fractional này thông qua việc tạo ra các cột tổn thương nhiệt vi điểm cách nhau bởi các khoảng da không bị tổn thương, giúp kích thích tổng hợp collagen và tái tạo thượng bì nhanh chóng.

Có thể tiến hành điều trị 3-5 lần, cách nhau mỗi tháng.

Một nghiên cứu hồi cứu của Kolh trên 25 bệnh nhân điều trị giảm nếp nhăn bằng laser co2 fractional cho thấy kết quả sau 3 lần điều trị cách nhau 1 tháng, nếp nhăn vùng mắt giảm 35%. Mức độ cải thiện sắc tố da là 24%.

4. Trẻ hóa da vùng mắt bằng laser không xâm lấn (Non-ablative lasers) và thiết bị RF

- Các loại laser vùng hồng ngoại như laser diode 1450 nm, laser ND: YAG 1320 nm giúp tăng sinh collagen thông qua tạo tổn thương nhiệt ở lớp bì, trong khi đó vẫn đảm bảo sự nguyên vẹn của lớp thượng bì. Do đó ngay sau khi điều trị, bệnh nhân có thể make up và quay trở lại hoạt động thường ngày. Laser không xâm lấn an toàn và ít tác dụng phụ, cũng như không mất thời gian nghỉ dưỡng. Tuy nhiên hiệu quả không thể bằng laser xâm lấn kể trên.

- Thiết bị RF trẻ hóa da thông qua cơ chế gây tổn thương nhiệt lớp bì, từ đó kích thích sự tăng sinh của collagen. Ngoài ra các thiết bị RF còn làm biến tính collagen, khiến collagen co lại gây ra hiệu ứng căng da thấy được ngay sau khi điều trị. Ưu điểm lớn khác của thiết bị RF là bệnh nhân dường như không cần thời gian nghỉ dưỡng. 

- Thermage được FDA chấp thuận trong điều trị trẻ hóa vùng mắt. 

 

5. Trẻ hóa vùng mắt bằng Botulinum toxin

- Chỉ định của Botulinum toxin đối với vùng quanh mắt là điều trị các nếp nhăn động vùng quanh mắt như: nếp nhăn chân chim, nếp nhăn cau mày, sụp cung mày, nếp nhăn mí mắt dưới.

- Botulinum toxin ức chế cạnh tranh với thụ thể của acetylcholine, làm giảm dẫn truyền thần kinh và làm yếu các cơ gây ra nếp nhăn.

- Sau khi tiêm Botox bắt đầu có tác dụng sau 2-3 ngày, đỉnh tác dụng là sau 2 tuần.

- Tùy thuộc vào loại Botox được sử dụng, cơ địa mỗi người mà thời gian tác dụng của Botox kéo dài từ 4-6 tháng.

- Tiêm Botox là thủ thuật an toàn, biến chứng chỉ mang tính tạm thời và có hiệu quả tích lũy theo thời gian.

6. Trẻ hóa vùng mắt bằng Filler

- Chỉ định của filler là trường hợp xuất hiện rãnh tear trough ở vùng mí mắt dưới do thiếu hụt mô mỡ ở vùng này (biểu hiện lâm sàng quầng thâm mắt).

- Chất làm đầy thường được sử dụng là Hyaluronic acid có liên kết chéo có độ nhớt thấp (low G' HA). Kỹ thuật làm đầy rãnh tear trough có thể được thực hiện bằng kim nhọn hoặc cannula 25G, 50 mm với tổng thể tích HA được tiêm vào không quá 1ml cho cả hai bên.

- Thủ thuật tiêm filler rãnh tear trough đòi hỏi phải được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, được đào tạo bài bản để tránh các biến chứng không đáng có như bầm máu, phù, hoại tử và nặng nề nhất là mù mắt.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Glaser DA, Kurta A. Periorbital Rejuvenation: Overview of Nonsurgical Treatment Options. Facial Plast Surg Clin North Am. 2016 May;24(2):145-52. doi: 10.1016/j.fsc.2016.01.003. PMID: 27105800.

Manaloto RM, Alster TS. Periorbital rejuvenation: a review of dermatologic treatments. Dermatol Surg. 1999 Jan;25(1):1-9. doi: 10.1046/j.1524-4725.1999.08049.x. PMID: 9935084.

Sarkar R, Ranjan R, Garg S, Garg VK, Sonthalia S, Bansal S. Periorbital Hyperpigmentation: A Comprehensive Review. J Clin Aesthet Dermatol. 2016;9(1):49-55.

Kohl E, Meierhöfer J, Koller M, Zeman F, Klein A, Hohenleutner U, Landthaler M, Hohenleutner S. Fractional carbon dioxide laser resurfacing of rhytides and photoageing: a prospective study using profilometric analysis. Br J Dermatol. 2014 Apr;170(4):858-65. doi: 10.1111/bjd.12807. PMID: 24372002.

el-Domyati M, el-Ammawi TS, Medhat W, et al. Radiofrequency facial rejuvenation: evidence-based effect. J Am Acad Dermatol. 2011;64(3):524-535. doi:10.1016/j.jaad.2010.06.045

Sharad J. Treatment of the tear trough and infraorbital hollow with hyaluronic acid fillers using both needle and cannula. Dermatol Ther. 2020 May;33(3):e13353. doi: 10.1111/dth.13353. Epub 2020 Apr 15. PMID: 32239729.